శుభోదయం మిత్రులారా. చాలా రోజుల నుండి తెలుగు లో నా బ్లాగు ను ప్రచురించాలని అనుకుంటన్నాను అది ఈ నాటికి కార్యరూపం దాల్చటం చాలా ఆనందంగా ఉంది. ఈ బ్లాగ్ ద్వారా గాధా సప్తశతీ నందు గల కొన్ని పద్యములను మీకు అందించే ప్రయత్నం చేస్తాను, ఆనందించి, ఆశీర్వదించండి.
ప్రేమ అనేది ఒక అద్భుత, సుందర, అనిర్వచనీయ అనుభూతి. మాటల్లోవర్ణించటం కంటే చేతల్లో అనుభవిస్తేనే బావుంటుంది. ప్రతి ఒక్కరూ జీవితంలో అనుభవించాల్సిన అనుభూతి ప్రేమ. ఈ ప్రేమ ఏడేడు జన్మల నుండి ముడిపడ్డ బంధం. ప్రేమ, ప్రాతఃకాలాన వికసించి, మరునాటి సంధ్య వేళకు వాడిపోయే కుసుమం కాదు. ప్రణయం, శృంగారం, ప్రేమ అనేవి పర్యాయపదాలు. ప్రణయం అనేది మానసికమైనది, ఈ మానసికచేష్టలు భావావేశానుగుణంగా భౌతికంగా వ్యక్తం చేయబడతాయి. దీనికి ప్రకృతి ప్రేరణను కలిగిస్తుంది. ఈ ప్రేరణ ద్వారా ఆకర్షణ తద్వారా సాన్నిహిత్యం కలుగుతుంది. ఈ పరిచయం, స్నేహం, ప్రణయం, చివరకు దాంపత్యంగా పరిణామం చెందుతుంది. అదే సమయంలో ఈ ఇంద్రియలోలత్వాన్ని అదుపుచేసేందుకు సమాజము సంస్కృతి, కట్టుబాట్లను ఏర్పరిచింది. వీటివలన ఈ ప్రేమభావం త్యాగంగా వ్యక్తీకరణ చేయబడుతుంది. ఈ మౌళిక సూత్రాలను లెక్కచేయని ప్రేమభావం కామంగా, మొహంగా పరిగణింపబడుతుంది, మరియు మానసిక దౌర్బల్యానికి దారితీస్తుంది. శరీరానికి ఆకలి, దప్పిక, నిద్ర వలే లైంగిక వాంఛ కూడా ప్రాధమిక అవసరం. మనోవైజ్ఞానికులు పేర్కొన్నట్టు లైంగిక వాంఛ వివిధ దశలలో వివిధ రూపాలలో అభివ్యక్తం చేయబడుతుంది. ఈ లైంగిక వాంఛను విశృంఖల విహారం చేయకుండా తగు కట్టుబాట్లను ఏర్పరిచారు. “కులపాలికాశృంగారాన్ని” సంఘంలోని నీతికోవిదులు ఏర్పాటు చేసి అదే ఉత్కృష్టదాంపత్యమని బోధించారు. ప్రణయం సృష్టికి మూలం. ప్రణయగుణం లేని ప్రకృతి వికృతే.
ఇద్దరు వ్యక్తులలో ఉండే ఒకే ఆత్మ ప్రేమ.
#ప్లేటో
ప్రాకృత కవులు ఈ ప్రణయాన్ని కాల్పనిక దృష్టితో కాంచి వాటిని అద్భుతంగా తమ గాధలలో అక్షరబద్దం చేశారు. వాటిలో కొన్నింటిని పరిశీలిద్దాం.
ప్రేమ గుణం, ఆలాపం, ఉల్లాపం,సహవాసం, కుతూహలం, ప్రియ గుణగణనం అనే మెట్లమీదుగా ఉన్నతస్థలిని చేరుకుంటుంది. ప్రేమికులు చాలా కాలంగా వియోగంలో ఉన్నా, అదర్శనం వలన, అధికదర్శనం వలన, చెడు సలహాలను ఆచరించుటవలన, వక్రభాష్యాల వలన దూరం కావచ్చు. ఈ క్రింది గాధను చదవండి.
ప్రాకృత మూలం:
అద్దంసణేణ పెమ్మం ఆవేఇ
అదంసణేణ వి ఆవేఇ ౹
పిసుణజణజమ్పఏణ వి
ఆవేఇ ఏమఅ వి అవేఇ ౹౹
#సామిఅస్స
*************************
సంస్కృత మూలం:
అదర్శనేన ప్రేమాపైత్యతి
దర్శనేనాప్యపైతి ౹
పీశునజనజల్పితేనాప్యపైత్యేవమే
వాప్యపైతి౹౹
#స్వామికస్య
*************************
తెలుగు అనువాదం:
దర్శనములేక వలపు పొదలగబోదు
తరచు దర్శనమున ప్రేమ తరిగిపోవు
తులువ పలుకులతో రక్తి తొలగిపోవు
కారణము లేకయును రహి కడచి పోవు
#స్వామియశుడు
@కోడూరు.ప్రభాకరరెడ్డి.
**************************
ప్రేమ యొక్క స్వభావాన్ని ఒక దూతిక తన ప్రియసఖి కి ఎలా వివరిస్తుందో ఈ క్రింద గాధలో చదవండి.
ప్రాకృత మూలం:
***********************
సహి! ఈరిసివ్విఅ గఈ మా
రువ్వసు తంసవలిఅముహఅంద౹
ఏఆణం వాలవాలుంకితంతుకుడిలాణం పేమ్మాణం౹౹
#అలఅస్స
సంస్కృత అనువాదం:
*************************
సఖిః! ఈదృశ్యేవ గతిర్మా
రోడీస్తర్యగ్వలితముఖచంద్రమ్ ౹
ఏతేషాం బాలకర్కటీతంతుకుటిలానాం ప్రేమ్ణామ్౹౹
#అలకస్య
తెలుగు అనువాదం:
**************************
కొమ్మ! లేదోస లతవోలె కుటిలప్రేమ
వక్రముగ సాగు సతతము వసుధయందు
అడ్డముగ త్రిప్పి ముఖమును అబ్జవదన!
కడుపు రగులగ నేడ్చుట కాని పనియ.
#అలయుడు
@కోడూరు.ప్రభాకరరెడ్డి
కలహాంతరిత అయిన సఖిని మరల ప్రణయోన్ముఖురాలను చేయుటకు దూతిక ఆమెతో ఇలా అంటున్నది, “ఓ సఖీ! లేతదోస తీగవలె కుటీలప్రేమ ఎన్నడూ సవ్యమైన మార్గంలో ప్రయాణించదు నీముఖ పద్మాన్ని ఆవలకు త్రిప్పి దుఃఖించవద్దు.” కానీ దూతిక అసలు ఉద్దేశ్యం ” సఖీ! నీప్రియునిపై అమర్ష భావంతో వాడిని తిరస్కరించకు, అలా చేస్తే మీ ప్రేమ లేతదోసతీగ వలె ముక్కలవుతుంది. అందువల్ల నీ ప్రియుణ్ణి తిరస్కరించకుండా సంయమనంతో ఆహ్వానించమని చెప్పటమే. ఇచట కలహాంతరిత అంటే ప్రియుడు చేసిన అపరాధం వలన అతనిపై కోపంతో అతనిని తిరస్కరించేది అని అర్ధం.
అన్యాసక్తుడైన ప్రియునితో తన ప్రణయభంగాన్ని విస్మయంతో తనకు అత్త వరసయ్యే ఆవిడతో ఒక నాయిక ఎంత చమత్కారంగా చెప్తుందో, ఈ క్రింది గాధలో హాలుడు ఎంత చక్కగా అక్షరబద్దం చేసాడో చదవండి.
ప్రాకృత మూలం:
తహ తస్స మాణపరివడ్ఢి అస్స
చిరపణఅవద్ధ మూలస్స ౹
మామి పడన్తస్స సుఓ సద్దో వి ణ పెమ్మరుక్ఖస్స ౹౹
#హాలస్స
*************************
సంస్కృత అనువాదం:
తథా తస్య మానపరివర్ధితస్య చిరప్రణయబద్ధమూలస్య ౹
మాతులాని పతతః శ్రుతః శబ్దో
అపి న ప్రేమవృక్షస్య ౹౹
#హాలస్య
***************************
తెలుగు అనువాదం:
మన్ననలతోడ వర్ధిల్లె నిన్ని నాళ్ళు
ప్రేమ గాఢముగ నొదవి వేరుబలిసె
అట్టి ప్రేమ వృక్షము కూలు నదను
నందు చప్పడైనను లేదింత చెప్పు మత్త.
@కోడూరు.ప్రభాకరెడ్డి
#హాలుడు
అభిమానంతో ఇన్నినాళ్ళు వర్ధిల్లి వేళ్ళూనిన ప్రేమ వృక్షం చడీచప్పుడు లేకుండా కూలిపోయిందత్తా అంటూ తన ప్రణయభంగాన్ని ఎంత చక్కగా మార్మికంగా ఎరుకపరిచిందో చూడండి.
ప్రేమికుల మధ్య కలహపు జడివాన వెలిసిన వెంటనే వారి పునఃస్సమాగమం కొత్త ప్రణయసుఖలకు స్వాగతం పలుకుతుంది. కానీ ఆ కలహం సమసిపోని యెడల అది ప్రణయభంగానికి దారితీయును. మితిమీరిన గర్వం, ఎదుటివారిని అధమంగా చూడటం, హేళనగా మాట్లాడటం వంటి చర్యలు ప్రణయదహనానికి దారితీయును. ఈ క్రింది గాధలో ఒక దూతిక నాయికకు కోపోపశమనంను ఎలా బోధిస్తుందో చుడండి.
ప్రాకృత మూలం:
సచ్చం కలహే కలహే సురఆరమ్భా
పుణో ణవా హోన్తి ౹
మాణో ఉణ మాణంసిణి గరుఓ
పేమ్మం విణాసేఇ ॥
***************************
సంస్కృత అనువాదం:
సత్యం కలహే - కలహే సురతారమ్బా: పునర్నవా భవన్తి ౹
మానః పునర్మనస్విని గురుక: ప్రేమ వినాశయతి ॥
***************************
తెలుగు అనువాదం:
ప్రణయ కలహాల యందున పంచమమ్ము*
క్రొత్త రూపును దాల్చును కొమ్మ నిజము
కాని పొలయల్కపెరిగిన చాన వినుమ
ప్రేమ నయ్యది మొదలంట పెల్లగించు.
#అనురాగ
@కోడూరు. ప్రభాకరరెడ్డి.
*పంచమమ్ము=సురతము
ప్రణయ కలహములందు సురతము క్రొంగొత్తగా కనిపిస్తుంది. కానీ అలుకబూని శఠం వహిస్తే అది అతివేగంగా ప్రణయాన్ని నాశనం చేస్తుంది కనుక అలుక తగదని బోధిస్తోంది.
కోరుకున్న నవయవ్వన సుందరాంగుడిని పొందలేక కుంగిపోతున్న నాయికతో దూతిక ప్రేమ స్వభావాన్ని ఈ క్రింది గాధలో ఎలా వివరిస్తుందో చూడండి.
ప్రాకృత మూలం:
కిం రుమవసి కిం అ సోఅసి కిం
కుప్పసి సుఅణు ఏక్కమేక్కస్స ౹
పేమ్మం విసం వ విసమం సాహసు
కో రున్ధిఉం తరఇ ౹౹
**************************
కిం రోదిషికిం చ శోచసి కిం కుప్యసి
సుతను ఏకైకస్మై ౹
ప్రేమ విషమివ విషమం కథయ
కో రోద్థుం శక్నోతి ౹౹
తెలుగు అనువాదం:
ఏల రోదింతు? వేల చింతింతు ? వేల
కోపపడెద? వొక్కని గూర్చి కోమలాంగి!
విషము మాడ్కి ప్రేమయు కడు విషమ మగును
దాని నెవరడ్డగింతురే ధాత్రిలోన
#ఈశ్వరుడు
@కోడూరు.ప్రభాకరరెడ్డి
ఓ సుందరాంగి ! ఒక్కనిపైనే మనసుపడి ఏల ఇంత హృదయవిదారకంగా విలపిస్తావు? ఊరకనే అందరిని కోపగిస్తావెందుకు? ప్రేమ విషం వలె భయంకరమైంది, దాని నిరోధించడం ఎవరికి సాధ్యము కాదు అంటూ దూతిక నాయికను ఊరడిస్తుంది. ఇటువంటి భావము తో మఱియొక గాధ కలదు పరికించండి.
ప్రాకృత మూలం:
ఏణ్హిం వారేఇ జణో తఇఆ
మూహల్లఓ కహిం వ్వ గఓ ॥
జాహే విసం వ్వ జాఅం
సవ్వంగపహోలిరం పేమ్మ ౹౹
#సిరిసుందరస్స
************************
సంస్కృత అనువాదం:
ఇదానీం వారయతి జనస్తదా
మూలకః కుత్రాపి వా గతః ౹
యదా విషమివ జాతం
సర్వాంగఘార్ణితం ప్రేమ ౹౹
#శ్రీసుందరస్య
***************************
తెలుగు అనువాదం:
ఎక్కడుండిరో మూగలై యెల్లజనులు
నిపుడు వారించు చుండ్రి యేమేమొ నుడివి
గరళమునుబోలి యోర్వ శక్యమ్ము గాక
కాయమంతయు ప్రేమమ్ము కడలుకొనగ !
#శ్రీ సుందరుడు
@కోడూరు.ప్రభాకరరెడ్డి
నాయకునిపై అత్యంతానురాగవశయైన నాయికను అంత ఒడలు మరచి ప్రేమలో పడరాదని నిందాబోధన చేస్తున్న దూతికలను నాయిక ఇలా నిందిస్తుంది.
“అప్పుడు మీరంతా మూగవాళ్ళా, మీరంతా ఎక్కడున్నారు? ఇప్పుడు ప్రేమ విషం వలె శరీరంమంతా పాకి ప్రభావం చూపిన తర్వాత వద్దని వారిస్తున్నారు.”
మిత్రులారా, మిగిలిన గాధలను తదుపరి బ్లాగ్ గాధాసప్తశతి- ప్రణయ ప్రపంచం-2 లో మీకు అందించే ప్రయత్నం చేస్తాను.
ఉపయుక్త గ్రంధావళి.
- The Prakrit Gadha saptasati By Radha Govind Basak (Eng)
- Hala’s SattaSai by Khoroche & Teken
- గాథాసప్తశతి- సౌందర్య గాథ by Dr.A.Subba Rayudu
- ప్రాకృత గాథాసప్తశతి by D.Subba Rao
- గాథా త్రిశతి. By N.Rami Reddy
- గాథా త్రిశతి. By Dr.K.Prabhakara Reddy
- గాథా చతుశ్శతి. By Dr.K.Prabhakara Reddy
- గాథాసప్తశతి సారము By Rallapalli.Ananta Krishna Sharma.
#Stay home stay safe.
You must be logged in to post a comment.